Primo Levi (1919-1987)
Đứng dậy
Chúng tôi đã mơ trong những đêm hoang vu
Những giấc mơ đặc quánh dữ dằn
Mơ với cả linh hồn và thể xác:
Quay lại đi; ăn đi; kể chuyện đi
Cho đến khi mệnh lệnh lúc bình minh
Xuống giọng cụt lủn:
“Wstawac”[1]:
Thế là tim lại tan nát trong lồng ngực.
Giờ đây, chúng tôi đã tìm lại được nhà,
Bụng chúng tôi đã no đầy
Và chúng tôi đã kể xong câu chuyện.
Đã hết giờ rồi. Nhưng sớm thôi
Chúng tôi sẽ lại nghe cái mệnh lệnh lạ lùng:
“Wstawac”.
Hát
Nhưng khi chúng tôi bắt đầu hát
Những bài hát tốt lành khờ khạo của chúng tôi,
Thì mọi thứ cơ hồ
Lại trở lại như đã luôn là thế.
Một ngày chỉ là một ngày
Và bảy ngày thì thành một tuần.
Giết chóc, với chúng tôi dường như là điều độc ác;
Sự chết – có lẽ là một thứ xa xôi.
Tháng ngày trôi đi khá nhanh
Nhưng vẫn còn nhiều ngày tháng nữa!
Một lần nữa, chúng tôi chỉ là những người trẻ tuổi:
Không phải thánh nhân, không phải kẻ tuẫn nạn, không phải những tội đồ.
Điều này và những điều khác đi vào tâm trí chúng tôi
Trong lúc chúng tôi vẫn tiếp tục nói, tiếp tục chuyện trò;
Nhưng chúng như lớp mây mù bao phủ
Thật khó khăn để giải thích, thật khó khăn.
Cho Adolf Eichmann[2]
Gió đi hoang khắp những dải đồng bằng
Sóng vẫn đập vào bờ miên viễn
Người làm đất phì nhiêu; đất tặng người hoa trái:
Người sống trong nhọc nhằn và hoan lạc, trong hy vọng và hãi hùng, người sinh con đẻ cái
… Và rồi mi đã đến, kẻ thù quý giá của chúng ta,
Mi, đứa con bị bỏ rơi, kẻ báo hiệu cái chết
Giờ mi sẽ nói gì, trước hội đồng nghị tội của chúng ta?
Mi sẽ thề trước Chúa ư? Mà Chúa nào cơ chứ?
Mi sẽ vui vẻ chăng khi nhảy xuống mồ?
Hay mi sẽ – như một kẻ, xét đến cùng, bản chất cần cù, chịu khó
Đời quá ngắn, không đủ cho một công trình kéo dài
Sẽ than khóc tiếc cho công việc của mình chưa hoàn tất
Vẫn còn mười ba triệu người sống sót đấy thôi.
Ôi đứa con của thần chết, chúng ta không cầu mi chết
Mà cầu cho mi sống lâu hơn mọi kẻ từng sống trên đời:
Mi sẽ sống năm triệu đêm mất ngủ,
Và mỗi đêm mi lại gặp những con người khổ đau
Khi nhìn thấy đóng sập sau lưng mình cánh cửa
Khi mọi thứ tối đen lại quanh mình và không khí ứ đầy chết chóc
Hải Ngọc dịch
Nguồn: Primo Levi, “3 poems”, bản dịch tiếng Anh của Ruth Feldman và Brian Swann, in trên tạp chí Jewish Quarterly, Volume 21: No 1-2, năm 1973, trang 216.
[1] Tiếng Ba Lan trong nguyên tác: “Đứng dậy”
[2] Adolf Eichmann (sinh 19 tháng 3 1906– tử hình ngày 31 tháng 5 1962) là trung tá lực lượng vũ trang SS Đức Quốc xã. Vì ông có đầu óc tổ chức và có lý tưởng quốc xã sâu đậm, Eichmann được cấp trên là Reinhard Heydrich trao trách nhiệm chính trong kế hoạch thủ tiêu người Do Thái ở Châu Âu. Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai chấm dứt, ông bị Đồng Minh truy lùng gắt gao, phải giả giấy thông hành hội Chữ thập đỏ [1][2] chạy trốn sang sinh sống tại Argentina với cái tên giả là Ricardo Clemento. Đến năm 1960, nhân viên cục tình báo Mossad của Israel bắt được Adolf Eichmann, đưa về Israel xét xử. Năm 1962 Eichmann bị tòa án Israel kết án và xử tử hình. (Nguồn: Wikipedia)
hải ngọc's Weblog 